Codering
Sorteringscode
Bloemen en planten zijn er in veel verschillende vormen en stadia. Zij kunnen onder meer variëren in vorm, volume en rijpheid. Om, ondanks deze diversiteit, de handel in bloemen en planten doorzichtig te houden, worden de producten gesorteerd in uniforme partijen met dezelfde kenmerken. Elk kenmerk heeft een code. In de sorteringscode worden deze codes weergegeven. Aanvoerders, veilingen en handelaren kunnen zo zien welk product wordt verhandeld.
Via de sorteringscode wordt bij het product informatie gegeven over een beperkt aantal, verkoopbepalende kenmerken. Bij snijbloemen geeft de sorteringscode informatie over de steellengte, het gewicht en een overig sorteringskenmerk. Bij kamerplanten en tuinplanten geeft de sorteringscode informatie over de potmaat, de hoogte of diameter van de plant, het aantal planten of stekken per pot en een overig kenmerk, bijvoorbeeld de rijpheid of de dikte van het product.
De actuele lijsten met sorteringscodes voor snijbloemen, kamerplanten en tuinplanten kunt u vinden op de website van Floricode. Een overzicht van de definities van de bestaande sorteringscodes kunt u hier downloaden.
Kenmerkencodes
Naast de productnaam zijn vele andere aspecten van het product van belang bij de verhandeling van bloemen en planten. Zeker vanwege de verdere loskoppeling van de transactievorming van de fysieke productstroom is een heldere en eenduidige beschrijving van die aspecten noodzakelijk. Hiervoor kunnen de kenmerkcodes worden gebruikt.
De kenmerkcodes beschrijven elk een bepaald aspect van het product. Onderscheiden worden onder meer sorteringskenmerken, botanische kenmerken (waaronder de bloemkleur), kwaliteitskenmerken (met de keurcodes) en logistieke kenmerken (met bijvoorbeeld de fustcodes).
Elk kenmerk wordt geïdentificeerd met een eigen kenmerktypenummer. De codes kunnen gebruikt worden bij de communicatie over het product tussen aanbieder en afnemer, onder meer bij verhandeling via bemiddeling of via een aanbodsbank.
Keurcodes
Tussen kwekers en handelaren zijn afspraken gemaakt over de kwaliteit van de producten die op de veiling ter verhandeling worden aangeboden. Deze afspraken hebben betrekking op de productkwaliteit, de sortering, de verpakking en de informatie bij het product. De afspraken zijn vastgelegd in de VBN-productspecificaties. Als het product afwijkt van de gemaakte afspraken, wordt bij het product een keurcode geplaatst. De afwijking kan in negatieve of in positieve zin zijn. Er zijn dan ook negatieve en positieve keurcodes.
U vindt de lijst met keurcodes hier. De meest recente aanpassingen in de keurcodering vindt u in het mutatieoverzicht van de kenmerkencodes.
Negatieve keurcode
De negatieve keurcodes worden gevormd door drie cijfers. Voor elke afwijking bestaan er twee codes: een even code wanneer sprake is van een lichte afwijking en een oneven code wanneer sprake is van een zware afwijking. De codes zijn op nummervolgorde gerubriceerd. Daarbinnen zijn de codes gerangschikt naar onderwerp:
codes beginnend met 1: bloem
codes beginnend met 2: inwendige kwaliteit
codes beginnend met 4: tak/steel/stam
codes beginnend met 5: blad
codes beginnend met 6: parasieten
codes beginnend met 7: verpakking
codes beginnend met 8: sortering
codes beginnend met 9: overig
Positieve keurcode
Er zijn twee soorten positieve keurcodes: een code die betrekking heeft op fytosanitaire aspecten en een code voor algemene kwaliteitsaspecten. Er bestaat ook een derde positieve keurcode. Deze bevat veilingspecifieke informatie.
Groepscodes
Op basis van de VBN-productcode wordt ook statistische informatie vastgelegd, zodat aanvoer, prijs en omzet nauwkeurig kunnen worden gevolgd. Hiervoor zijn de producten gegroepeerd in productgroepen, elk met een eigen VBN-groepscode. De lijsten met groepscodes vindt u hier.
Fustcodes
Alle door de VBN erkende verpakkingen van bloemen en planten hebben een unieke VBN-fustcode. De codes dienen als communicatiemiddel tussen aanvoerder, veilingen en afnemers. Ze geven aan in welk soort verpakking de bloemen of planten worden aangeboden. De lijst met fustcodes vindt u hier.
Barcodes
In de retail wordt veelvuldig gebruik gemaakt van barcodering. In deze barcodes worden specificaties vastgelegd die het product omschrijven. Ze zijn ook bekend onder de term GTIN (Global Trade Identification Number) en uitgegeven en onder beheer van GS1 (Global Standard). Deze barcodes zijn daarmee over de hele wereld uniek en bruikbaar. De codes worden gebruikt voor voorraadbeheer, herhaalaankopen en kassa transacties. De streepjescode wordt hiervoor gescand. De codes kunnen via een aansluiting bij GS1 in eigen beheer worden uitgegeven. Tracking en tracing is eenvoudig te doen op grond van het unieke aansluitnummer van de deelnemer welke is ingebouwd in de barcode. De retailer kan ook een algemene barcode wensen omdat hij één code aan de kassa uitlezen belangrijker vindt dan meerdere bedrijfsgebonden barcodes voor, op consumenten niveau, gelijke producten. Een algemene, uniforme barcode wordt uitgegeven door Floricode en heet FloriBar (voorheen Codering Levend Groen (CLG)). Informatie hierover is beschikbaar op floribar.floricode.com.
Daarnaast stelt Floricode voor planten een algemene barcode beschikbaar. Deze code is gerelateerd aan de productcode en bijhorende naamgeving. Als enige specificatie wordt de potmaat in cm gegeven. De Barcodes vindt u hier.
Landencodes
Om een juiste weergave te krijgen van de statistieken die door de VBN of de veilingen worden uitgegeven is er aan het land van herkomst van aangevoerde producten een landencode gekoppeld. Deze landencodelijst moet niet worden verward met de zogenaamde S62 lijst die voor het elektronische berichten verkeer wordt gebruikt. In deze lijst zijn alle landencodes opgenomen volgens de ISO richtlijnen. In de praktijk wordt maar een deel van deze lange lijst van codes daadwerkelijk gebruikt. Deze landencodelijst wordt voor de veilingen door de VBN beheerd. De ISO-lijst ondergaat een verandering wanneer er in de wereld nieuwe landen ontstaan en door het Nederlands Normalisatie-instituut (NEN) een nieuwe landcode krijgen toegewezen of wanneer er vanuit de veiling behoefte is aan een onderscheid dat die nog niet officieel is gemaakt door de NEN. Dan wordt een tijdelijke code aangemaakt.
Kleurcode
Bloemen en planten kenmerken zich door kleur. Om over die kleur te kunnen communiceren worden verschillende indelingen en codes gebruikt. De kleurentabel geeft deze in hun onderlinge samenhang weer. De kleurentabel vindt u hier.
Bij de registratie wordt de kleur objectief bepaald aan de hand van een door de Royal Horticultural Society (RHS) uitgegeven kleurenstaalkaart. Elke kleur wordt aangeduid met een code: de RHS-kleurcode. Elke code correspondeert met een omschrijving. In Plantscope®, de gezamenlijke data- en beeldbank voor sierteeltgewassen, wordt voor elk product deze kleuromschrijving samen de RHS-code weergegeven. De RHS-code correspondeert met de VBN-kenmerken B03 en B04 voor respectievelijk de hoofd- en bijkleur van de bloem. De RHS-code is een zeer gedetailleerde manier om de kleur te benoemen. Daarom gebruiken de sierteeltveilingen ook een kleurindeling op hoger niveau: de kleurcodes B01 en B02 (voor respectievelijk de hoofd- en bijkleur).
U kunt de zoekfunctie op de pagina van Floricode of de VBN website gebruiken om de verschillende codes met hun beschrijving te vinden. U kunt zoeken op productcode of productnaam. Indien u de codes als bestand wilt ontvangen, dan kunt u contact opnemen met Floricode. Voor het downloaden van codelijsten is een abonnement benodigd.