Nieuwsbrief Xylella fastidiosa

/in ,

De controles op de aanwezigheid van een plantenpaspoort starten op 31 maart.

Lees in deze nieuwsbrief onder andere wat u kunt doen om een uitbraak van Xylella fastidiosa te voorkomen. Wat de EU-noodmaatregelen zijn als er een vondst is en wat het verschil is tussen een vondst en een uitbraak. U kunt ook meteen de veel gestelde vragen op de website van de NVWA bekijken.


Wat is Xylella?

Sinds 2013 kampt ‘de hak’ van Italië al met een uitbraak van Xylella fastidiosa (Xf) met name in olijfbomen. Vervolgens waren er uitbraken op Corsica en in het vaste land van Frankrijk. Xylella is de veroorzaker van een zeer schadelijke bacterieziekte in planten. Xylella heeft een quarantainestatus binnen de EU. Dat betekent dat het een schadelijk organisme is, dat kan voorkomen in meerdere plantensoorten of plantaardige producten en risico’s oplevert voor de hele gemeenschap.

Waar komt Xylella vandaan?

Xylella is inheems in Zuid-Amerika. In 2013 is de ziekte uitgebroken in Zuid-Italië in de provincie Lecce. In 2015 zijn besmette planten aangetroffen in Frankrijk (Nice) en op Corsica.

Noodmaatregel

Mede naar aanleiding van deze vondsten zijn op 17 december 2015 de noodmaatregelen verscherpt en vastgelegd in EU-besluit 2015/2417.

Vondst versus uitbraak

  • Vondst: gerelateerd aan een recent geleverde partij. Er zijn geen besmette cicaden (beestjes die Xylella overbrengen) gevonden. De zending wordt vernietigd, verder geen gevolgen.
  • Uitbraak: de vondst is niet meer te herleiden tot een geleverde partij. Er zijn mogelijk wél cicaden gevonden. Er wordt een bufferzone ingesteld.

Bufferzone

Bij een uitbraak moeten alle waardplanten binnen 100 meter van de besmette zone worden vernietigd. Om de besmette zone wordt een bufferzone ingesteld van 10 km voor een periode van minimaal 5 jaar. In deze periode is geen verkeer van (waard)planten binnen en vanuit de bufferzone toegestaan.

Plantenpaspoortplicht

Volgens het nieuwe EU-besluit geldt met ingang van 2016 voor een aantal waardplanten van Xylella een plantenpaspoortplicht. Op de website van de Europese Commissie vindt u de actuele waardplantenlijst.
De plantenpaspoortplicht geldt voor alle verkeer tussen professionele bedrijven binnen de EU (dus ook binnen Nederland) van de in deze lijst genoemde waardplanten. Daarbij gaat het om ‘plants for planting’ en dat betreft onder meer ook planten bestemd voor veilingaanvoer, tuincentra, bouwmarkten, hoveniers, natuur- en terreinbeheerders, groenafdelingen van gemeentes. Potplanten, struiken, bomen, perk- en kuipplanten vallen ook onder deze maatregelen. Zaden en eindproducten zoals vruchten, snijbloemen, snijtakken of snijblad zijn uitgezonderd van de maatregelen.
Xylella in Prunus 

Wat kunt u doen om besmetting te voorkomen?

  • Controleer op de aanwezigheid van het plantenpaspoort
  • Bezoek de leverancier voordat u materiaal koopt
  • Wees extra alert op aankoop van materiaal uit:
    – Zuid- en Midden-Amerika en de Zuidelijke staten van de VS
    – Zuid-Italië (Lecce, Puglia, Brindisi)
  • Wees extra alert op aankoop van Poygala myrtifolia
  • Isoleer materiaal tijdens de eerste teeltperiode dat afkomstig is uit bovenstaande risico-gebieden
  • Zorg voor goede labeling en administratie rondom de herkomst van aangekocht materiaal
  • Zorg dat u weet hoe de pesticidebehandeling is geweest en dat goed administreert
  • Meld verdenkingen direct bij de NVWA of Naktuinbouw. Samen moeten we voorkomen dat deze ziekte Nederland bereikt!

Wat betekent de nieuwe noodmaatregel voor u?

Daarvoor maken we onderscheid in verschillende groepen bedrijven.

  • Nog niet geregistreerd bij Naktuinbouw
  • Geregistreerd bij Naktuinbouw, niet bekend met plantenpaspoorten
  • Geregistreerd bij Naktuinbouw, actief met plantenpaspoorten

De impact voor bedrijven die nog niet eerder met Naktuinbouw te maken hadden, is het grootst. Lees daarom de informatie hieronder goed.

NOG NIET GEREGISTREERD BIJ NAKTUINBOUW

STAP 1: Registratie
Registratie als kweker of handelaar van gewassen die als gevolg van de noodmaatregel onder de verplichte keuring vallen, is uw eerste stap. Via e-mail of telefoon (071) 332 62 88 neemt u contact op met Naktuinbouw. Geef daarbij nadrukkelijk aan dat het hier gaat om een registratie in verband met de noodmaatregel voor Xylella.
Na aanmelding neemt een keurmeester contact met u op voor het maken van een afspraak. Tijdens het bezoek bespreekt de keurmeester alle voorwaarden waar uw bedrijf aan moet voldoen, voordat u een plantenpaspoort kunt gebruiken. Ter voorbereiding op het bezoek vragen wij u de informatie op de website van de NVWA goed door te lezen.

STAP 2: Autorisatie
Mogelijk voldoet u al op een groot aantal punten aan de voorwaarden en is uw bedrijfssysteem zodanig ingericht dat u zelf plantenpaspoorten kunt aanmaken. Dit kunt u samen met de keurmeester doornemen. Ook als dat niet het geval is bespreken wij andere mogelijke oplossingen met u. Van belang is wel dat u hoe dan ook toestemming (autorisatie) van Naktuinbouw nodig hebt om plantenpaspoorten te mogen gebruiken.
Lees naast deze informatie ook de lijst met veel gestelde vragen.

STAP 3: Keuring
Naast registratie en autorisatie is het nodig dat de planten die onder de noodmaatregel vallen ten minste één keer door Naktuinbouw zijn gekeurd. Geef daarom in uw contacten met onze medewerkers duidelijk aan wanneer de teelt plaatsvindt en wanneer wij de planten kunnen keuren.

GEREGISTREERD BIJ NAKTUINBOUW, NIET BEKEND MET PLANTENPASPOORTEN

STAP 1: Registratie
U bent geregistreerd bij Naktuinbouw bijvoorbeeld omdat u planten verhandelt naar landen buiten de Europese Unie. Wij vragen u in dit geval nog specifiek bij de afdeling Keuringen te laten registreren. Neem via e-mail of telefoon (071) 332 62 88 neemt u contact met Naktuinbouw op. Geef daarbij nadrukkelijk aan dat het hier gaat om een registratie in verband met de noodmaatregel voor Xylella.

Na aanmelding neemt een keurmeester contact met u op voor het maken van een afspraak. Tijdens het bezoek bespreekt de keurmeester alle voorwaarden waar uw bedrijf aan moet voldoen, voordat u een plantenpaspoort kunt gebruiken. Ter voorbereiding op het bezoek vragen wij u de informatie op de website van de NVWA goed door te lezen.

STAP 2: Autorisatie
Mogelijk voldoet u al op een groot aantal punten aan de voorwaarden en is uw bedrijfssysteem zodanig ingericht dat u zelf plantenpaspoorten kunt aanmaken. Dit kunt u samen met de keurmeester doornemen. Ook als dat niet het geval is bespreken wij andere mogelijke oplossingen met u. Van belang is wel dat u hoe dan ook toestemming (autorisatie) van Naktuinbouw nodig hebt om plantenpaspoorten te mogen gebruiken.
Lees naast deze informatie ook de lijst met veel gestelde vragen.

GEREGISTREERD BIJ NAKTUINBOUW, ACTIEF MET PLANTENPASPOORTEN

Uw bedrijf is bij Naktuinbouw geregistreerd en u bent geautoriseerd voor het zelfstandig gebruik van plantenpaspoorten. In uw geval zijn de aanpassingen relatief simpel. Voor u is het van belang om uw systeem van plantenpaspoortafgifte zodanig aan te passen dat ook de gewassen die onder de noodmaatregel vallen van een juist paspoort worden voorzien.
Wanneer het gaat om gewassen die tot dusverre niet in de reguliere keuring zijn opgenomen, neemt u dan contact op met Naktuinbouw via e-mail of telefoon (071) 332 62 88. Geef daarbij nadrukkelijk aan dat het hier gaat om een aanvullende keuring in verband met de noodmaatregelen voor Xylella. Uw keurmeester neemt dan contact op voor het maken van afspraken voor een gewaskeuring.

Wat gaat dat kosten?

Voor 2016 is besloten om de kosten voor registratie, keuring en bedrijfsbezoeken te factureren volgens het tarief binnen de sector boomkwekerijgewassen. Een overzicht van de tarieven treft u hierna aan.

  • Bedrijven die we nieuw registreren betalen een basisbijdrage van € 275,- per jaar. Dat is inclusief de jaarlijkse kwaliteitsaudit (is tot max. 1 uur en de areaalbijdrage tot 50 are=0,5 ha).
  • Areaalbijdrage over het areaal boven 50 are waarbij voor de nieuwe bedrijven volgens de staffel zoals vermeld in de tarievenlijst 2016.
  • Een vaste bezoekbijdrage van: € 52,50
  • Uurtarief van € 91,80 voor alle keuringen en specifieke controles met met een minimum van een half uur.